นิทาน : เจ้าหญิงแตงอ่อน
เจ้าหญิงแตงอ่อนอรดี เป็นธิดาของกษัตริย์เมืองตะนูวดี มีพี่ชายชื่อ เจ้าชายสุดชฎา และมีพี่ชายต่างมารดาอันเกิดจากสนมชื่อ พระไวยราช พระไวยราชถูกมนต์สะกดของอสูรร้ายให้กระทำการชั่วต่างๆ นาๆ ทั้งยึดเมืองและต้องการได้นางแตงอ่อน น้องสาวต่างมารดามาเป็นมเหสี แต่นางแตงอ่อนไม่ยินยอมจึงถูกฆ่าตาย
พระสุดชฎาเสียใจมาก จึงอุ้มศพนางแตงอ่อนหนีไปถึงหน้าผาในป่า และตั้งใจจะกระโดดหน้าผาฆ่าตัวตายตามน้องสาว พระอินทร์จึงแปลงร่างลงมาขัดขวางและเกลี้ยกล่อมให้พระสุดชฎายอมรับอาหารที่ตนมอบให้ พระสุดชฎาจึงป้อนอาหารให้ศพเจ้าหญิงแตงอ่อน นางจึงฟื้นขึ้นมา
ทั้งสองจึงซัดเซพเนจรไปอาศัยอยู่ในกระท่อมเล็ก ๆ ชายเขตแดนเมืองโกสี ซึ่งใต้ดินที่ปลูกกระท่อมนั้นมีถ้ำพญาจระเข้จำศีลอยู่ นางแตงอ่อนเผลอเทน้ำข้าวเดือดลงไปบนพื้นดิน พญาจระเข้ที่จำศีลอยู่ ถูกน้ำข้าวเดือดลวกจึงออกจากถ้ำขึ้นมาบนบึงน้ำ เกล็ดจระเข้จึงกระเด็นตกลงไปในหม้อข้าว พระสุดชฎาเสวยข้าวปนเกร็ดจระเข้ลงไป ทำให้กลายเป็นจระเข้ จึงได้บอกให้นางแตงอ่อนปักปิ่นลงบนศีรษะตน เพื่อจะได้เป็นที่สังเกตและแยกออกว่าจระเข้ตัวไหนเป็นพี่ชายของนาง
เจ้าชายไพรงามแห่งเมืองโกสีออกประพาสป่ามาพบนางแตงอ่อนก็หลงรักและรับนางไปเป็นชายา และพาจระเข้พระสุดชฎาเข้าไปเลี้ยงในวังด้วย พวกนางสนมของพระไพรงามอิจฉาริษยานางแตงอ่อน จึงออกอุบายให้พระไพรงามออกไปคล้องช้างเผือก และสับเปลี่ยนโอรสของนางแตงอ่อนที่เพิ่งประสูติกับลูกจระเข้ โดยใส่ร้ายว่านางคบชู้กับจระเข้ พระไพรงามโกรธจึงขับไล่นางแตงอ่อนและจระเข้พระสุดชฎาพี่ชายออกจากเมือง
พระอินทร์จึงให้นางแตงอ่อนบำเพ็ญพรตเพื่อช่วยให้พระสุดชฎากลับคืนร่างเป็นมนุษย์ ฝ่ายโอรสของนางแตงอ่อนที่ถูกนำไปฝังไว้ในดิน ได้มีนางไม้พฤกษาช่วยไว้ และตั้งชื่อว่า เกตุทิพย์บดี เมื่อเกตุทิพย์บดีเจริญวัยจึงกลับเข้าเมืองโกสีและบอกความจริงทั้งหมด นางสนมจึงถูกเนรเทศ พระไพรงามและเกตุทิพย์บดีออกตามหานางแตงอ่อนและพยายามคืนดี แต่ระหว่างเดินทางกลับเมือง นางแตงอ่อนถูกพญายักษ์ลักพาตัวไป
ที่เมืองของพญายักษ์มีกุมารีเกิดขึ้นในดอกบัว พญายักษ์ตั้งชื่อให้ว่า ปทุมวดี เจ้าหญิงปทุมวดีสนิทสนมกับนางแตงอ่อนจนเรียกว่าแม่ ทำให้มเหสียักษ์ไม่พอใจคิดจะทำร้ายนาง พระไพรงามกับเกตุทิพย์บดีตามมาช่วยและพานางแตงอ่อนกับปทุมวดีกลับเมืองโกสี ระหว่างทางได้พบพระไวยราชที่คลายจากมนต์สะกดหลบหนีออกจากเมืองตะนูวดี อสูรร้ายตามมา จึงถูกเกตุทิพย์บดีสังหาร พระไวยราชจะคืนราชสมบัติให้พระสุดชฎา แต่พระสุดชฎาได้ละจากโลกียวิสัยแล้ว จึงออกบวชแสวงหาธรรมต่อไป ในขณะที่เจ้าหญิงแตงอ่อนได้อยู่พร้อมหน้ากับพระโอรสและพระสวามี และได้จัดพิธีอภิเษกสมรสให้กับเกตุทิพย์บดีกับนางปทุมวดีแล้วก็อยู่ด้วยกันอย่างมีความสุขสืบไป
ขอขอบคุณ : https://drama.kapook.com/view49828.html